بورس سیدنی یکی از بازارهای مناسب برای سرمایه گذاری در بازارهای مالی بین المللی است. بازار بورس سیدنی در کشور استرالیا، جزو یکی از مجموعه های اقتصادی برتر دنیا شناخته می شود و از این لحاظ بین بیست رده اول قرار دارد. بورس اوراق بهادار سیدنی دارای نماد اختصاری «ASX» است. این کشور به مهاجر پذیر بودن معروف بوده و از لحاظ اقتصادی جزو کشورهای توسعه یافته محسوب می شود. این مطلب آموزش بورس به افرادی که می خواهند درمورد بورس استرالیا و سیدنی بیشتر بدانند و با سازو کار آن آشنا شوند، بسیار کاربردی خواهد بود.
قدمت بورس سیدنی و بازار بورس استرالیا
تقریبا ده سال بعد از اینکه طلا در استرالیا کشف شد، سال 1861 میلادی در شهر ملبورن نخستین صحبت در مورد ارائه طرحی اولیه برای بورس این کشور شکل گرفت. بنابراین با توجه به این تاریخچه میانه قرن هجدهم را می توان به عنوان شروع بسیاری از فعالیت های بازارهای مالی در کشور استرالیا دانست. این موضوع تقریبا مصادف است با راه اندازی 6 بورس مجزا در پایتخت هایی که انگلستان قبلا به استعمار خود درآورده بود.
البته دادو ستدها به شکل غیر رسمی تا قبل از سال 1973 پیش می رفت، تا اینکه بعد از همین سال، با تاسیس نهادی به نام «AASE» یعنی بورس های سهام وابسته Australia، فعالیت های بورسی سمت و سوی رسمی به خود گرفتند. بر همین اساس به تدریج این سازمان دست به ایجاد و عمل کردن به قوانینی نمود که مربوط به هزینه کارمزد مبادلات و کارگزاران آنها بود.
اولین طرز معامله کردن در بورس سیدنی بیشتر تماسی بود، یعنی فردی را به عنوان مسئول برای خواندن و معرفی کمپانی های حاضر در بورس، کارگزاران و نرخ های پیشنهادی شان بر می گزیدند. به این شکل خرید و فروش انجام می شد. ولی بعد از چندین سال و در 1960 میلادی روند معاملات از شکل تماسی به مدل پستی تبدیل شد.
آگاهی از چگونگی معاملات و قیمت ها بوسیله اطلاعاتی بود که «Chalkies» یعنی کارمندان، بوسیله گچ بر روی تخته سیاه وارد می کردند. در نهایت با ادامه دار شدن و پیشرفت ساز و کارهای مربوط به بورس، در سال 1987 میلادی پارلمان Australia بر اساس قانون، بورس اوراق بهادار استرالیا را تصویب کردند. بر همین اساس 6 بازار بورسی که بصورت مجزا در این کشور فعال بودند باهم ادغام شده و استارت کار آن به طور رسمی زده شد.
در سال 1988 و در 14 اکتبر همین سال، ASX وارد بازار سهام جهانی شد و در تاریخ ماه جولای 2006 میلادی نیز به ادغام با «هلدینگ متعلق به بازار آتی بورس در سیدنی» یعنی کمپانی SFE درآمد.
سرمایه گذاری در بازار بورس استرالیا
برای شرکت در بورس این کشوراز طریق سرمایه گذاری، باید اطلاعات و آگاهی کاربران در سطح بالایی باشد. زیرا عدم آگاهی در مورد بازار بورس سیدنی و در کل بورس کشور استرالیا ترس بین سرمایه داران در رابطه با ورود به این مسیر را برطرف می کند. از مشکلاتی که خیلی از صاحبان مشاغل و دارای سرمایه در مورد ورود به بورس کشور استرالیا پیدا می کنند، به جریان انداختن دارایی در مسیری ایمن برای اهداف تجارتی بلند مدت و پر از سود است. در ادامه به برخی از دلایل برای وارد شدن به سرمایه گذاری در بازار بورسی استرالیا و خرید سهام توجه کنید:
- این کشور از منابعی بی نظیر و کم یاب برخوردار است که همین خود موقعیتی مناسب برای راه اندازی کسب و کار و بدست آوردن پول بیشتر است.
- از موقعیت ایده آلی برای دامداری و کشاورزی برخوردار است که این خود به اقتصاد و حتی بورس استرالیا کمک کرده است.
- از دیگر دلایل اشتیاق برای ورود تاجران در سرمایه گذاری و بورس سیدنی، برخورداری کشور استرالیا از موقعیت پایدار سیاسی و جو اقتصادی آزاد است.
- این منطقه ی جغرافیایی امن در کره زمین بدلیل اینکه در جایگاه بالاترین تولید کنندگان طلای دنیا قرار گرفته، بنابراین بهترین دلیل برای فعالیت بورسی به حساب می آید.
بازار بورس سیدنی و اقتصاد کشور استرالیا
برای اینکه بررسی بیشتری در رابطه با بورس کشور استرالیا داشته باشید، باید اشاره ای نیز به قدرت بالای تولیدات در بخش خصوصی آن داشته باشیم. در حال حاضر شهر ملبورن استرالیا تلاش های زیادی در این مورد کرده و از لحاظ موفق زندگی کردن، در لیست بهترین شهرهای دنیا قرار گرفته است. ویژگی هایی از قبیل کیفیت دانشگاه ها، اقتصاد، فرهنگ، هنر و بحث کیفیت گردشگری باعث این امر شده اند.
قبلا گفتیم یکی از دلایلی که باعث شد بورس سیدنی و به عبارتی بورس استرالیا در جایگاه برترین های بازارهای مالی در دنیا باشد، زیر ساخت های منحصر به فرد کشاورزی و دامپروری است. زیرا با توجه به اقلیم آب و هوایی خاصی که دارد از لحاظ تولید گوشت، غلات، حتی پنبه و نیشکر از موقعیت خوبی برخوردار است. تمام این محصولات جزو اصلی ترین تولیدات انبوه مواد غذایی و غیره در Australia هستند.
در بحث تجارت جهانی استرالیا دارای شرکای زیادی است که از جمله مهمترین کشورها می توان به آمریکا، کره جنوبی، کشورهای چین و ژاپن و غیره اشاره کرد. برای آینده اقتصادی استرالیا وضعیت مثبت و روبه رشدی پیش بینی شده بود و پیشینه بازار اقتصادی آن تا قبل از ورود کرونا، روند فوق العاده ای را به ثبت رسانده بود.
اما ویروس همه گیر کرونا همانطور که به اقتصاد بسیاری از کشورهای قدرتمند جهان آسیب رساند، کشور استرالیا را نیز با این مشکل روبرو کرد. زیرا تعطیلی برای مشاغل مختلف، توقف ورود گردشگران خارجی یا حتی عدم مهاجرت پذیری از راه های مختلف و غیره استرالیا را به بحران هایی از قبیل، بیکاری و کسری بودجه رساند. برای رفع این مشکلات و تقویت اقتصاد و رشد مجدد بورس سیدنی، دولت فدرال در انتشار بیانیه ای برنامه های مختلفی را برای پوشش مالی درخواست دهندگان جدید ایجاد کرده است.
خطرات سرمایه گذاری در بازار بورس سیدنی و استرالیا
سرمایه گذاری و انجام معاملات در هر بازاری از جمله بازار بورس استرالیا خالی از هیچ گونه خطری نیست. پس همیشه باید خطرات احتمالی را در نظر بگیرید و همه کاربران بین المللی با آگاهی و اطلاعات کافی پا به ورود در اینگونه بورس ها داشته باشند. در همه بازارهای مالی بین المللی احتمال ریسک وجود دارد که بازار بورس در استرالیا نیز از این قائده مستثنی نیست.
در زیر لیستی از احتیاطات لازم در رابطه با بورس سیدنی استرالیا آورده شده است که به هر سرمایه گذار قبل از ورود به آن اطلاعات خوبی می دهد:
- در این بازار احتمال ضرر کردن وجود دارد؛ همیشه احتمال وقوع ضرر در همه بازارهای سرمایه وجود دارد و حتی گاهی ممکن است دارایی فلان شرکت حاضر در بورس، که سرمایه گذار از آن سهام خریده زیان ببیند و به صفر برسد. پس بهتر است در بحث سرمایه گذاری اطلاعات خود را همیشه بالا نگه دارید.
- بازار بورس خالی از استرس نیست؛ استرس بحث جدایی ناپذیر در فعالیت های سرمایه گذاری است، پس باید یاد بگیرید که چگونه باید آن را کنترل کنید.
بیش از حد نیازتان سهام نخرید؛ در بازار بورس نباید بیش از اندازه و بدون فکر سهام خرید. سعی کنید عاقلانه و با تحقیق در هر بازاری از جمله بورس حرکت کنید. - همیشه احتمال ورشکسته شدن شرکت ها وجود دارد؛ وقتی که شرکتی که کاربران از آن سهام خریده اند دچار مشکل و ورشکستگی می شود، صاحبان سهام آخرین افرادی هستند که باید به آنها پول سهام برگردانده شود. به همین دلیل است که می گوییم عاقلانه قدم بردارید، چون در صورت به مشکل خوردن شرکت مربوطه شاید نتوانید پولی که برای سهام داده اید را دوباره بگیرید.
نکته مهم: هیچوقت به طور قطع نمی توان آینده بازا سهام و بورس را پیش بینی کرد. چون گاهی به دلیل وقوع اتفاقات مختلفی در دنیا روند عادی بازار تغییر کرده و مانند مسئله کرونا، قیمت انواع سهام را با کاهش روبرو می کند.
ساز و کار بازار بورس سیدنی
ابزار مخصوص و متعددی برای بحث سرمایه گذاری در بازار بورس سیدنی به چشم می خورد. به طور کلی موارد زیر در دسترس سرمایه داران بازار بورس این کشور قرار گرفته است:
- انواع ETF
- اوراق مشتقه
- اوراق قرضه
- انواع شاخص
- کالاهای مختلف
صندوق های سرمایه گذاری با عناوین مختلف
رفتار سرمایه داران و همچنین سازمانی که بر نحوه اجرایی کردن معاملات نظارت دارد، نهاد سرمایه گذاری و اوراق بهادار استرالیا یعنی ASIC است. از جمله کمپانی های پیرو در سازمان بورس به نام شرکت ASX Compliance، به ارزیابی و تطبیق دادن سازمان های راه یافته به بازار سهام استرالیا هستند که این کار را بر اساس قوانین موجود در ASX انجام می دهند.
در مورد سپرده گذاری و موارد مربوط به امور تسویه حساب در سیستم سرمایه ای بازار نیز سازمان RBA که همان بانک مرکزی استرالیا است این کار را برعهده دارد. یکی از مهمترین اهداف برای نهاد بازار بورسی استرالیا، تشویق همه نوع قشر از مردم به منظور دریافت آموزش های درست سرمایه گذاری و ورود به این بازار است.
بورس سیدنی و پلتفرم معاملاتی ASX
سامانه بازار بورس سیدنی جزو پلتفرم های پیشرفته ای است که دارای سیستم NASDAQ OMX’s Genium INET است که سرعت خوبی نیز دارد. این برنامه که به نسبت تاخیر کمی دارد، در سرتاسر دنیا توسط بسیاری از بازارهای بورسی به کار برده می شود.
در بین تمام برنامه های معاملاتی دنیا پلتفرم «ای اس ایکس ASX» جزو یکی از پر سرعت ترین سامانه های دارایی در بین پلتفرم های معاملاتی دیگر کشورها است. یعنی این برنامه از قابلیت پایین آوردن تاخیر در روند معاملات به اندازه عدد 250 میکروثانیه برخوردار است. پلتفرمی بین المللی نیز برای خرید و فروش اوراق مشتقه در نظر گرفته شده که نام آن را ASX Trade24 گذاشته اند. پلتفرم مذکور امکان اتصال به دیگر بازارهای بین المللی بزرگ سرمایه را برای کاربران فراهم آورده و کاربران می توانند از قابلیت انجام خرید و فروش بصورت 24 ساعته استفاده کنند.
کدام شرکت ها در بازار بورس استرالیا فعال هستند؟
در بورس سیدنی یا بهتر بگوییم بازار بورس کشور استرالیا شرکت های متعددی فعالیت می کنند که تعداد آنها به رقم تقریبی 2200 شرکت می رسد. البته در این بین مجموع کمپانی های خارجی موجود در این مارکت در حدود 150 عدد است. بورس کشور استرالیا دارای شرکت های فعال زیر است:
- گروه اول شرکت CSL: این شرکت دارای مارکت کپ است که قیمتی معادل 129 میلیون دلار دارد و در دسته بزرگ ترین و اولین کمپانی ها قرار می گیرد. زمینه فعالیت این کمپانی در رابطه با کارهای پزشکی از قبیل درمان بیماری های ناعلاج و همچنین تولید واکسن بوده و در بسیاری از کشورهای جهان مشغول فعالیت است.
- گروه دوم شرکت Big 4 Group: به طور کلی 4 تا از بانک های معروف استرالیا اعضای Big 4 را تشکیل می دهند. بانک «CBA» مشهورترین بانک این گروه است که مارکت کپ 128 میلیون دلاری را در اختیار دارد. بانک های بعدی نیز به ترتیب شامل بانک دوم WPC مخفف WestPac Bank، بانک سوم به نام ANZ و بانک چهارم نیز به نام بانک ملی Austria یعنی «ANZ» است. تقریبا 80 درصد از بازار بانکی بین این 4 بانک بزرگ تقسیم بندی شده است.
بازار بورس استرالیا و چند شاخص مهم
در بورس سیدنی و در کل بازار مالی استرالیا می توان به 3 شاخص اصلی زیر اشاره داشت:
- شاخص اول XJO؛ این شاخص جزو با اهمیت ترین شاخص های «S&P/ASX 200» محسوب می شود. شاخص XJO حدود 200 کمپانی منحصر به فرد استرالیا را زیر نظر دارد که این یعنی درصد زیادی از همه بازارها را در اختیار دارد. تاسیس شاخص «ایکس جی او» از سال 2016 میلادی بود و تا الان موفق به ثبت رشد 21 درصدی برای خود شده است.
- شاخص دوم XAO؛ شاخص All Ordinaroes به معنی XAO است که معمولا با شاخص «S&P/ASX» در کنار یکدیگر عنوان می شوند.
- شاخص سوم XTL؛ این شاخص یعنی «S&P/ASX 20» تقریبا 20 شرکت بزرگ از کشور استرالیا را در خود گنجانده است.
مهم ترین بلایای طبیعی تاثیرگذار در بورس سیدنی
برای سالن بازار بورس سیدنی اتفاقی در سال 1984 میلادی و در روز جمعه افتاد که تاریخ ساز شد. در 9 نوامبر همین روز و سال بود که روز فوق العاده بارانی را برای کشور استرالیا رقم زد. تالار بورس شهر سیدنی به خاطر جاری شدن سیل پس از بارش شدید باران، با خسارات زیادی به ساختمان سالن اصلی بورس در استرالیا مواجه شد.
وقتی این حادثه طبیعی رخ داد، هنوز بیشتر از 5/1 ساعت از شروع معاملات نگذشته بود که به خاطر ورود آب سیل به داخل تالار ساختمان بورس سیدنی خرید و فروش ها بصورت اجباری متوقف و تعطیل شدند. همین موضوع وقفه ای 6 ماهه را برای بازسازی مکان بورس به بار آورد و تقریبا 2 میلیون دلار نیز به آنجا خسارت زد.
بررسی شاخص S&P/ ASX 200
چند مورد از مهم ترین شاخص های بورس سیدنی را قبلا معرفی کردیم، حالا می خواهیم در مورد شاخص S&P/ ASX 200 که یکی از آن سه مورد بود، بیشتر توضیح دهیم. البته شاخص های دیگری از جمله S&P/ ASX 50 هستند که عدد انتهایی آنها حتی تا رقم 300 نیز ادامه دارد. در واقع این عدد بیانگر تعداد سهام های قبول شده در بازار بورس استرالیا هستند.
در حدود 200 نماد متشکل از کمپانی های رده بالای فعال بازار بورس در استرالیا جزو این شاخص هستند. وقتی خبر انتشار ویروس کرونا در دنیا پخش شد، در مدت زمان کمی شاخص بورس سیدنی هم مثل شاخص خیلی از کشورهای دنیا، تقریبا بیشتر از 30% ریزش کرد.
مهم ترین شرکت های موجود در شاخص S&P/ ASX 200 عبارتند از:
- شرکت BHP Billiton؛ این کمپانی مشهور جزو یکی از بزرگترین و با اهمیت ترین شرکت های فلزات و معادن دنیا است. شرکت نام برده شده مربوط به استخراج معادن بریتانیایی و استرالیایی شناخته می شود.
- کمپانی Macquarie؛ یک شرکت مخصوص در رابطه با بانکداری استرالیایی و ارائه خدمات مالی است. همچنین جزو برترین و کامل ترین مجموعه های عرضه دهنده تسهیلات سرمایه گذاری و بانکی معرفی می شود.
- مجموعه بانکداری کشور استرالیا و شهر نیوزلند؛ این مورد یکی از بانک های خیلی بزرگ و فعال در قاره Austraalia به حساب می آید.
- Commonwealth Bank of Australia؛ این بانک در رده بندی دوم از لحاظ بزرگ ترین بانک ها در کشور استرالیا شناخته شده و به «کام بانک» شهرت دارد.
- کمپانی Fortescue Metal؛ این مورد از لحاظ استخراج و تولید سنگ آهن جزو بهترین ها است که به عنوان یک کمپانی بزرگ استخراج معادن Australia نیز شناخته می شود.
زمان های فعالیت بازار بورس سیدنی
بر طبق وقت محلی و در همه روزهای کاری هفته یعنی دوشنبه تا جمعه بازار بورس و سهام سیدنی بین تایم 10 صبح الی 4 بعدازظهر مشغول فعالیت های معاملاتی است. این فعالیت ها در روزهای تعطیل هفته یعنی شنبه و یکشنبه متوقف گردیده و تعطیل می شود. البته باید گفت که تعدادی از ابزارهای معاملاتی هستند که در تایم های زمانی بخصوص، روند معاملات را پیش می برند. این مسئله شامل معاملات سهام در بازار نقد نخواهد بود.
تعطیلات رسمی برای بازار بورس سیدنی استرالیا این موارد هستند:
- تعطیلات کریسمس
- تعطیلات عید سال نو میلادی
- روز بعد از عید پاک یعنی دوشنبه
- روز بزرگداشت رسمی کشور استرالیا و نیوزلند «آنزاک»
- روز باکسینگ یعنی فردای کریسمس
- روز ملی کشور Australia
- تولد ملکه
- آدینه نیک
روزهایی هم در استرالیا وجود دارند که در آنها بورس سیدنی زودتر از تایم های کاری معمول تعطیل می شود. این روزها شامل پایانی ترین روز کاری در سال و همچنین روز قبل از کریسمس هستند.