برای آشنایی بیشتر با «سبد سهام یا پرتفوی» باید مفهوم سبد دارایی ها را بطور کامل بدانید. امروزه در بازارهای مالی انواع سرمایه های گوناگون از قبیل اوراق بهادار، سکه، طلا و بسیاری از موارد دیگر را می بینید. وقتی در اینگونه از دارایی ها سرمایه گذاری های گوناگونی جریان داشته باشد، اصطلاحی به نام «سبد دارایی» بوجود می آید. با چارت ایران همراه باشید.
مفهوم این موضوع را با این مثال بیشتر می توانید درک کنید. در سال های گذشته حکایت آموزنده ای وجود داشت که می گفت: سعی کنید تمام تخم مرغ هایی که دارید را درون یک سبد قرار ندهید. نکته مثبت و آموزنده این ضرب المثل این است که وقتی سرمایه انسان به جای یک شرکت یا یک صنعت در جاهای مختلف باشد، احیانا اگر آن گزینه شکست بخورد، حداقل همه چیز را از دست نداده و سرمایه های جایگزین در جاهای دیگر دارید.
یکی از جاهای رایج برای ایجاد یک سبد دارایی، وجود «صندوقهای سرمایه گذاری» بمنظور انجام پروژه های سرمایه گذاری حرفه ای است که بازدهی مالی هر یک از آنها، با دیگری کاملا متفاوت هستند. معمولا اینگونه از صندوق ها برای کاهش خطر از دست دادن سرمایه، در گزینه های متعددی مثل بازار طلا و سکه، بازار بورس و حتی بانک، پول خود را پخش می کنند و بدینوسیله شرایط ریسک را تحت کنترل خود درمی آورند.
معنی و مفهوم سبد سهام یا پرتفوی
مواقعی که از صنایع گوناگون سهم های متفاوتی خریداری شده و از این طریق دارایی ها تقسیم می شوند، سبد سهام یا پرتفوی شکل می گیرد. از ویژگی های بارز سبد سهام بالابردن کیفیت سرمایه گذاری، کم کردن خطر شکست و جلوگیری از «تک سهم شدن» در بازارهای مالی است.
تصور کنید اگر شخصی با داشتن سرمایه ای به اندازه 50 میلیون اقدام به خرید سهم های متفاوت صنعتی کند، یعنی مثلا همزمان و با درصدهایی متفاوت بتواند سهام یک داروسازی، بانک ملت، سهام حمل و نقل یا شرکت ایران خودرو را خریداری کند. کاملا واضح است که این فرد بر اساس دانش زیاد و تحمل ریسک شخصی خود، موارد متنوع را در داخل سبد سهامش انتخاب کرده است.
به عبارتی دیگر سبد سهام یا پرتفوی هر شخص، متشکل از عملکرد و روشی است که او بر طبق آن سبد دارایی اش را پر می کند.
بررسی عبارت تک سهمی و علل منفی بودن آن
توصیه کارشناسان بورس همیشه اصرار برای جلوگیری از «تک سهم شدن» افراد در بورس است. معنی این اصطلاح از آنجایی شکل گرفته که اشخاص به جای اینکه پول خود را در جاهای مختلف بازار سرمایه گذاری کنند، به اشتباه فقط روی یک سهم خاص متمرکز می کنند.
متاسفانه «تک سهمی» سرمایه گذاران بسیاری را به سمت ضررهای کلان کشانده است. اگر با رویه تک سهمی جلو بروید، ممکن است آن سهام روزی دچار زیان مالی شده و شما هر آنچه که سرمایه گذاری کرده اید را یکجا از دست بدهید.
گاهی این زیان برای مجموعه های مالی بزرگ از جمله صنعت بانکی هم اتفاق افتاده است. فرض بفرمایید بعد از سپری یکسال به 300 میلیون پولی که در بانک داشتید، دیگر دسترسی نداشته و متاسفانه پول سهمتان نیز در بانک بصورت بلوکه در آمده است.
منطقی این است که حتی از ریسک های سیستماتیک نیز دوری کنید زیرا گاهی پیش آمده که افراد از تحلیل تکنیکال درستی تبعیت کردند، اما با این حال باز هم با زیان های مالی روبرو شده اند. نکته مهم در اینجا برای رسیدن به پول و سود بیشتر، داشتن پرتفوی های مختلف و جلوگیری از تک سهم شدن است. طبیعی است که افراد هیچوقت نمی خواهند با زیان های مالی بالا از بازار بورس خارج شوند.
انتخاب صنایع متعدد و ویژگی های سبد سهام مناسب
همانطور که قبلا هم گفتیم، بهتر است پولتان را بصورت اختصاصی در یک صنعت خاص پیاده سازی نکنید و سهام صنعت های مختلف را انتخاب کنید. چون وقتی تنها در یک شرکت سهام داشته باشید، مثل این است که دقیقا تک سهم شده اید و این اصلا خوب نیست.
یک پیشنهاد مفید در اینگونه موارد می تواند برخورداری از سهام صنایعی باشد که به نوعی مکمل هم هستند. یکی از نکات قوت این عمل این است که اگر قیمت یکی از سهم ها پایین آمد، ارزش سهم های دیگر در جایی مجزا، در حال افزایش است. پس اگر می خواهید خطر را در سبد سهامتان کاهش دهید، تعداد سهم هایتان را هم در سبد افزایش داده و نیاز سوددهی آنها را نسبت به هم کاهش دهید.
از دیگر موارد ایجاد سبد سهام اصولی، بالابردن میزان دانش در سرمایه گذاری ها و کسب تجربه متعدد است، طوریکه روزی قادر به تشکیل سبدی از انواع سهام های مناسب شوید.
خوشبختانه سایت «چارت ایران» کارشناسان زبده و با تجربه ای دارد که در این راستا می توانند شما را برای دستیابی به یک سبد سهام درست راهنمایی کنند. همچنین می توانید از دوره های آموزشی این سایت در این زمینه، نهایت استفاده را ببرید.
معرفی دو نوع از طراحی های سبد سهام
- سبد سهام یا پرتفوی می تواند هم وزن باشد. یعنی هر یک از سهم های موجود در سبد، جدا از ارزشی که دارند از وزن یکسانی نیز برخوردار باشند.
- گاهی سهام را بر اساس ارزشی که در بازار دارد، درون سبد می چینند. یعنی با توجه به سایر سهم های داخل سبد و ارزش هر یک از آن صنایع در بازار مالی، وزن هر سهم مشخص می شود. برای نمونه اگر 2 سهم در سبد قرار داشته باشد که ارزش اولی در مقایسه با سهم دوم 30 درصد برآورد شده، بنابراین اولین سهم هم از لحاظ وزنی باید بالاتر از 30 درصد قرار بگیرد.
سخن پایانی
اگر می خواهید ارزش سهم های درون سبد خرید را اندازه گیری کنید، باید قیمت تمام سهم را در تعداد همه آنها ضرب کنید و در نهایت برای دستیابی دقیق به ارزش سبد سهام، آن ها را با هم جمع کنید. پس می بینید که ارزش یک سبد سهام یا پرتفوی بستگی به اندازه ارزش قیمت کنونی بازار، برای سهام های آن سبد دارد. همچنین اگر می خواهید تمام حواستان به معامله باشد، سهم های داخل سبد سهام را بیش از اندازه پر نکنید. زیرا برای تشکیل یک سبد سهام ایدهآل، کافیست از صنایع مختلف فقط 7 یا 8 سهم را خریداری کنید.
فیلم آموزش کامل سبد سهام یا پرتفوی