همچون سایر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال در بازار بورس می توان به کمک آموزش نحوه کار با اندیکاتور RSI براحتی کار با آن را شروع کرد. اندیکاتور RSI (که Relative Strength Index نیز نامیده می شود)، از رایج ترین شاخص های معاملاتی قابل استفاده در تحلیل تکنیکال به شمار می رود. اولین بار، فردی به نام J. Welles Wilder Jr چنین شاخصی را ابداع کرد. اندیکاتور آر اس آی در شناسایی سهم های دارای خرید و فروش بیش از حد (به اصطلاح Overbought and oversold) به معامله گر کمک می کند. لینک دانلود اندیکاتور rsi در انتهای همین صفحه قرار گرفته است.
مفهوم اندیکاتور RSI چیست؟
اندیکاتور RSI میزان نوسانات قیمت در بازار بورس را بررسی می کند. با این کار معامله گر می تواند کار پیش بینی و ثبت جریان حرکت بازار بورس را براحتی انجام دهد. معامله گر با شناسایی بازارهای خرید و فروش بیش از حد می توانید درمورد انتخاب زمان مناسب برای معامله یک موقعیت تصمیم گیری کند. معامله گر در کنار آگاهی از RSI باید قادر به تشخیص اندیکاتور بر روی نمودار باشد تا بطور صحیح از آن استفاده کند. RSI بین دو محدوده مشخص (به نام محدوده نوسان سنج) و به شکل یک خط قابل مشاهده است. اندیکاتور مقادیر بین 0 تا 100 را دریافت می کند. معامله گران تکنیکال، بیشترین استفاده را از RSI داشته و در زمینه هایی همچون بورس، فارکس و بازارهای آتی (Futures) حرفه ای عمل می کنند.
سوالات زیادی در حین آموزش کار با این اندیکاتور مطرح می شود. مثلا اندیکاتور RSI چگونه اندازه گیری می شود. این اندیکاتور تا چه میزان در محاسبات بورس پرطرفدار و قابل استفاده است. آموزش روش کار با اندیکاتور RSI تا چه میزان دشوار است؟ تا چه حد می توان چنین اندیکاتوری را با سایر شاخص ها ترکیب کرد. به منظور افزایش بازده معاملاتی بورس ، تا چه حد قابل بهره برداری است. همچنین ممکن است سوالات مشابهی برای شما مطرح شود که با انواع مثال ها در ادامه این مقاله به آنها پاسخ خواهیم داد. در این مقاله چارت ایران با مفهوم اندیکاتور RSI و روش کار با آن آشنا خواهید شد.
آموزش روش کار با اندیکاتور RSI در بازارهای بورس
شاخص RSI در اوایل کار صرفا در معاملات سهام قابل استفاده بود. با اثبات کارامدی این شاخص، معامله گران آن را در زمینه های مختلف استفاده کردند. گرچه با گذشت زمان، از سایر معیارها برای آموزش کار با اندیکاتور RSI استفاده کردند. همچنین برای سایر ارزیابی های بازار بورس و تحلیل تکنیکال آن را بکار بردند. برخی از این معیارها شامل نسبت قیمت به درآمد، نسبت قیمت به ارزش دفتری، ارزیابی ها، تحلیل ترازنامه و سایر موارد هستند.
با آموزش های کار و تنظیمات اندیکاتور rsi، معامله گران براحتی می توانند پتانسیل یک سهام خاص را بدرستی تخمین بزنند. با درنظر گرفتن اینکه RSI ممکن است عددی بین ۰ تا 100 داشته باشد، این اندیکاتور به شکل زیر قابل تفسیر است:
- هر سهم دارای ارزش بالاتر از 70، ارزش بیشتر در بورس را نشان می دهد و اینکه بیش از حد خریداری شده است.
- زمانی بورس با ارزش پایین تر از حد معمول است و بیش از حد فروخته خواهد شد که سهام با ارزش پایین تر از 30 باشد.
- قیمت زمانی درحال افزایش است که عدد اندیکاتور بین 50 تا 70 درصد باشد.
- قیمت زمانی درحال کاهش است که عدد اندیکاتور بین 30 تا 50 درصد باشد.
نحوه تفسیر نشانه های خرید و فروش بیش از حد حین معامله
برای درک کامل کاربرد RSI در بازار بورس، باید ابتدا تفسیر صحیح نشانه های خرید و فروش بیش از حد را بدانیم. در حین کار با RSI، ابتدا سهامی شناسایی می شود که بیش از حد خرید و فروش می شود. سپس، یک تغییر یا بهبود روند را انتظار داریم.
سیگنال های فروش بیش از حد نشان دهنده فشار فروش در آن سهام و درحال کاهش است. معامله گران باید آمادگی برای یک جهش را داشته باشند. در نقطه مقابل، سیگنال های خرید بیش از حد، بیانگر نزدیک شدن بورس به بالاترین درجه برای خریداران گاوی (Bulls) است. این درجه به زودی رو به بهبودی خواهد رفت.
معامله گر به کمک RSI درخواهد یافت چه موقعیت هایی را بهتر است انتخاب، حذف یا حفظ نماید. همچنین بهتر است معامله گر سرمایه خود را صرف کدام سهام ها کند. هنگامی که بورس بصورت افقی معامله شده و روند واضحی نداشته باشد، از RSI استفاده می شود. در مواقعی که قیمت در محدوده ای باریک درحال تغییر باشد، RSI سبب ساده تر شدن پیش بینی روند خواهد شد. همچنین این اندیکاتور به پیش بینی اینکه هریک از خریداران گاوی یا خریداران خرسی چه بازاری را در دست دارند، کمک می کند.
اشتباهات مهلک درهنگام کار با اندیکاتور RSI در بورس
هرچند RSI در محاسبه سرعت تغییرات قیمت یک سهام کمک می کند، اما نمی تواند نسبت حرکت قیمت را نشان دهد. RSI همچون سایر ابزارهای تکنیکال دارای نقطه ضعف هایی است و نباید تمام تحلیل تکنیکال خود را به آن واگذار کنید. بلکه بهتر است چنین اندیکاتوری با سایر اندیکاتورها ازجمله اسیلاتورهای تصادفی ترکیب شود. اندیکاتور RSI یک ابزار بسیار ابتدایی است. تلاش کنید چنین اندیکاتوری سبب زیان و سردرگمی شما نشود.
بهتر است چنین ابزاری را در بازه زمانی طولانی بکار برید. بازه زمانی کوتاه برخلاف بازه طولانی، اثری منفی بر روی تحلیل تکنیکال شما خواهد داشت. معامله گران از RSI بصورت دوره های با طول ۲ تا 25 و اغلب 14 ماه استفاده می کنند.
تصمیم گیری خود را برطبق مدت زمان قرارگیری ابزار شما در محدوده خرید و فروش بیش از حد قرار ندهید. زمانی که روند بازار بورس بصورت قوی پیش می رود، اندیکاتور قابلیت ماندن در محدوده خرید و فروش بیش از حد در مدت طولانی را خواهد داشت.
اندیکاتور RSI و انواع سیگنال خرید و فروش
برای بکارگیری RSI در استراتژی تحلیل تکنیکال خود، باید درمورد سیگنال های خرید و فروش و نحوه معامله آنها آگاهی کسب کنیم. دو واژه زیر نشان دهنده موقعیت دو قیمت، روند یا شاخص نسبت به همدیگر هستند:
- همگرایی یا convergence: دو کمیت به یکدیگر نزدیک خواهند شد.
- واگرایی یا divergence: دو کمیت از یکدیگر دور خواهند شد.
ضعف و قوت روند بازار توسط این دو مفهوم تحلیل تکنیکال نشان داده می شود. درصورت همگرا بودن اوج و فرودهای روند بورس با RSI، بازار قوی و درحال رشدی خواهیم داشت. بالعکس، درصورت واگرایی این اوج و فرودها نسبت به یکدیگر، بازار بورس رو به افت و ضعیف خواهد بود.
تاثیر RSI روی سیگنال های خرید
در این قسمت به بررسی سناریوهای بازگشت و نشانه های تایید روند می پردازیم. چنین سناریوهایی حین حرکت رو به پایین بازار قابل مشاهده است.
- سیگنال گاوی در فروش بیش از حد: زمانی که RSI به کمتر از 30٪ سقوط کرده و بازگردد، نوعی تغییر روند خواهیم داشت. میزان پایین رفتن اهمیت ندارد، مهم جایی است که بیشتر از 30٪ شود. چنین موقعیتی روند افزایشی جدیدی شکل خواهد گرفت. در این حالت، خریداران گاوی بورس فعالیت خود را آغاز می کنند. معامله گران بدون داشتن موقعیت باز در مدتی طولانی ادامه خواهند داد. افراد با بستن فروش سفارشات خود، قادر به نگهداری سود خود هستند و سفارشی جدید را باز می کنند.
- سیگنال گاوی در واگرایی مثبت: روند بازگشتی دیگر در هنگام واگرایی قیمت و RSI اتفاق خواهد افتاد. افت قیمت پایین تر از افت RSI است. با درنظر گرفتن تعداد دفعات تکرار چنین روندی در بورس، معامله گر قادر به پیش بینی قدرت سیگنال درحال شکل گیری خواهند بود. در این حالت، تکرار بیشتر به نفع خریداران گاوی خواهد بود. بنابراین، در چنین مواقعی بهتر است در کنار آموزش کار با اندیکاتور RSI به قیمت توجه کنیم.
معامله گرانی که درحال بررسی سیگنال های مثبت واگرایی هستند، باید منتظر سودهای کوتاه مدت باشند. چنین سیگنالی علاوه بر نشان دادن بازار فروش بیش از حد، تحریک کننده قدرتمندی برای سفارشات خرید خواهد بود.
تاثیر RSI روی سیگنال های فروش
در این قسمت به بررسی سناریوهای مرتبط با بازگشت و نشانه های تایید روند می پردازیم. این سناریوها معمولا حین حرکت رو به بالا در بازار رخ می دهند. فشار بالقوه در بازارهای بورس توسط اندیکاتور RSI نشان داده می شود.
الف. سیگنال خرسی برای خرید بیش ازحد: نشان دهنده زمان رخ دادن یک روند بازگشتی است. به منظور یافتن این نشانگر، باید بدنبال موقعیت هایی بود که ارزش RSI بیش از 70 ٪ شده و دوباره کاهش خواهد یافت. چنین موقعیتی تایید می کند که خریداران خرسی درحال قدرت یافتن هستند و بزودی شاهد رخ دادن روند بازگشتی در بازار بورس هستیم. معامله گران با موقعیت های طولانی مدت، قادر به حفظ سود خود هستند. همچنین برای خروجی از بازار بورس، با فروش می تونند مواضع باز خود را ببندند. سایر افراد قادر هستند با استفاده از این وضعیت مناسب، مواضع کوتاه مدت خود را باز کنند.
ب. سیگنال منفی واگرایی خرسی: این سیگنال واگرایی دارای اوج قیمت بالاتری نسبت به اوج RSI است. تکرار بیشتر چنین روندی سبب می شود سیگنال خرسی در آینده قوی تر شود. بنابراین، در تحلیل تکنیکال علاوه بر RSI، قیمت نیز اهمیت زیادی دارد. معامله گر در چنین واگرایی احتمالا انتظار این را خواهد داشت که یک کاهش طولانی مدت در قیمت سهام معامله شده را شاهد باشد. برای مشخص کردن زمان فروش، کارنشاسان تحلیل تکنیکال، ترکیب این سیگنال با سیگنال خرید بیش از حد را توصیه می کنند.
ترکیب اندیکاتور RSI با سایر شاخص ها
RSI نمی توانید به تنهایی پاسخگوی نیازهای شما در بازار بورس باشد. در این مواقع می توانید با ترکیب آن با سایر شاخص ها می توانید تحلیل تکنیکال بهتری انجام دهید.
اندیکاتور MACD توسط اندیکاتورهای RSI و MACD سیگنال های ورودی آشکار می شود. استفاده ی جداگانه این دو از همدیگر سبب سردرگمی سیگنال های آنها می شود. استفاده ی همزمان این دو با هم سبب می شود سیگنال های هم را تایید کنند. هنگامی که سیگنال های این دو با یکدیگر منطبق باشند، باید اقدام مناسب را انجام دهید.
اندیکاتور MA
اندیکاتور RSI کار ارسال سیگنال های خرید و فروش را انجام می دهد و اندیکاتور MA ساپورتینگ سیگنال متقاطع را صادر می کند. با ترکیب این دو، تا هنگام رویت شدن یک اندیکاتور سیگنال مخالف یا واگرایی، باید موقعیت خود را حفظ کنید. نکته مهم از تحلیل تکنیکال در این مورد این است که تصمیمات خروج از روند نباید صرفا براساس MA اتخاذ شود.
اندیکاتور RVI
با ترکیب RSI و RVI می توانید تصمیم گیری های معاملاتی سنجیده ای اتخاذ کنید. معامله گر باید بتواند از هر دو اندیکاتور تایید دریافت کند. برای خروج از یک روند، معمولا سیگنال از سمت یک اندیکاتور کفایت می کند.
درمورد ترکیب اندیکاتور RSI با سایر شاخص ها، نکات مهمی وجود دارد. به منظور آموزش کار با اندیکاتور RSI باید به استراتژی اولیه خود در تحلیل تکنیکال پایبندی کافی داشته باشید. درصورت نیاز، بهتر است برای ۲ تایید هم جهت بین سیگنال ها منتظر باشید. عجله ای برای رخ دادن این اتفاق نداشته باشید. بالعکس، درصورتی که یک سیگنال باری خروج از معامله کافی باشید، همزمان با اولین سیگنال کار خود را پیش برده و درنگ نکنید.
نحوه محاسبه اندیکاتور RSI
برای افزودن RSI به چارت خود، تنها نیاز به چند کلیک دارید. با کلیک روی گزینه اندیکاتورها، RSI به قسمت اندیکاتورهای فعال اضافه می شود (مانند شکل زیر که از پلتفرم Finmark استفاده شده است).
محاسبه RSI باید طی 14 قسمت معاملاتی متوالی محاسبه شود. با جمع تمامی قیمت های مثبت یا افزایش با یکدیگر، میانگین متحرک نمایی یا EMA رو به بالا ایجاد می شود. EMA رو به پایین نیز از حاصل جمع قیمت های کاهشی بدست می آید.
از تقسیم کردن EMA رو به بالا بر EMA رو به پایین، شاخص قدرت نسبی (RS) حاصل می شود. در انتها، از استخراج RS، مقدار شاخص حاصل می شود. این مقدار عددی بین ۰ تا ۱۰۰ خواهد بود.
جمع بندی
به تمامی سرمایه گذاران بازار بورس، آموزش روش کار با اندیکاتور RSI را توصیه می کنیم. این اندیکاتور، یک شاخص مناسب در بازار خرید و فروش بیش از حد در بورس به منظور انجام تحلیل تکنیکال است. با این شاخص مشخص می شود که روند بازار بورس درحال نزدیک شدن به 50 درصد بازار هست یا خیر. اما همانطور که پیش تر گفته شد، صرفا با بکارگیری اندیکاتور RSI به تنهایی نباید توقع معجزه داشت. برای مشاهده بیشترین بازدهی، بهتر است همراه با سایر شاخص های نام برده بکار رود.
