معاملات CFD در فارکس: راهنمای کامل و تفاوت ‌ها با معاملات سنتی؟!

معاملات قرارداد مابه‌ التفاوت (CFD) یکی از ابزارهای مالی محبوب در بازارهای جهانی است که به معامله‌گران امکان می‌دهد بدون نیاز به مالکیت فیزیکی دارایی‌ها، از نوسانات قیمتی آن‌ها سود ببرند. در این مقاله، به بررسی جامع معاملات CFD، به‌ویژه در بازار فارکس، می‌پردازیم و جنبه‌های مختلف آن را با ارائه مثال‌ها و جداول مقایسه ‌ای توضیح می‌دهیم.​

معاملات CFD چیست؟

معاملات CFD (Contract for Difference) یا قرارداد مابه ‌التفاوت، یکی از ابزارهای مالی پرکاربرد در بازارهای مالی است که به معامله‌ گران امکان می‌دهد بدون نیاز به خرید فیزیکی دارایی، از تغییرات قیمت آن کسب سود یا متحمل زیان شوند. این نوع معاملات، در بازارهایی مانند فارکس، سهام، شاخص‌ها، کالاها و حتی ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار می‌گیرد.

به نقل از forex.com:

به جای خرید و فروش دارایی پایه، روی حرکت قیمت آن حدس و گمان می زنید. این بدان معناست که می‌ توانید روی مجموعه‌ ای از دارایی‌ های مختلف، از سهام گرفته تا شاخص‌ ها تا کالاها و موارد دیگر، بدون نیاز به افتتاح حساب با تعداد زیادی کارگزار مختلف، سفته‌ بازی کنید.

ویژگی‌ های اصلی معاملات  CFD

• بازار ۲۴ ساعته و پنج روز هفته: امکان معامله در اکثر ساعات روز.​
• نقدشوندگی بالا:‌ ورود و خروج آسان از معاملات.​
• هزینه‌ های کمتر: کاهش هزینه‌های معاملاتی نسبت به روش‌های سنتی.​
• امکان استفاده از لوریج:‌ افزایش قدرت خرید با استفاده از اعتبار.​
• سود و زیان در هر دو جهت بازار: امکان کسب سود در بازارهای صعودی و نزولی.​
• ابزارهای مدیریت ریسک: استفاده از دستورات توقف ضرر و استراتژی‌های مدیریت سرمایه.​

 

 

معاملات CFD چگونه کار می کند؟

• انتخاب دارایی: ابتدا باید یک دارایی (مثل سهام، ارزهای دیجیتال، کالاها یا شاخص‌ها) انتخاب کنید که می‌خواهید روی آن معامله کنید.
• افتتاح موقعیت خرید یا فروش: شما می‌توانید تصمیم بگیرید که دارایی را خریداری (long position) کنید یا بفروشید (short position). اگر پیش ‌بینی شما این است که قیمت دارایی افزایش می‌یابد، خرید می‌کنید، و اگر فکر می‌کنید قیمت کاهش می‌یابد، فروش می ‌کنید.
• محاسبه تفاوت قیمت: زمانی که معامله باز می‌شود، شما تفاوت بین قیمت باز و قیمت بسته شدن دارایی را محاسبه می‌کنید. اگر پیش‌بینی شما درست باشد، سود می‌کنید و اگر اشتباه باشد، زیان خواهید کرد.
• استفاده از اهرم (Leverage): در معاملات  CFD، معموللا از اهرم استفاده می‌شود که به شما این امکان را می‌دهد تا با مقدار کمتری از سرمایه، موقعیت ‌های بزرگ‌تری بگیرید. این می‌تواند سود را افزایش دهد، اما در عین حال زیان‌ها را هم بیشتر می‌کند.
• عدم نیاز به مالکیت فیزیکی دارایی: در معاملات  CFD، شما مالک فیزیکی دارایی نمی‌شوید. تنها تفاوت قیمت را معامله می‌کنید. برای مثال، در صورت معامله سهام شرکت، شما مالک سهام نمی‌شوید بلکه فقط بر تغییرات قیمت آن سهام شرط بندی می‌کنید.
• بسته شدن معامله: زمانی که قصد دارید از موقعیت خود خارج شوید، معامله را می‌بندید و اگر قیمت دارایی به نفع شما تغییر کرده باشد، سود خواهید برد.

 تفاوت معاملات CFD و فارکس

در حالی که هر دو بازار فارکس و CFD به معامله‌گران امکان می‌دهند بدون مالکیت فیزیکی دارایی‌ها به معامله بپردازند، تفاوت‌هایی بین آن‌ها وجود دارد:

• دارایی‌های قابل معامله: در فارکس، تمرکز بر جفت‌ارزهاست، در حالی که CFD ها طیف گسترده‌تری از دارایی‌ها مانند سهام، شاخص‌ها و کالاها را پوشش می‌دهند.​
• ساختار معاملاتی: معاملات فارکس معمولاً به‌صورت مستقیم بین خریدار و فروشنده انجام می‌شود، در حالی که CFD ها قراردادهایی بین معامله‌گر و کارگزار هستند.​
• عوامل موثر بر قیمت: قیمت فارکس تحت تأثیر عوامل اقتصادی و سیاسی است، در حالی که قیمت CFD ها بیشتر به عرضه و تقاضا بستگی دارد.​
• نرخ‌ گذاری و هزینه ‌ها: در فارکس، هزینه‌ها معمولا به‌صورت اسپرد و کمیسیون است، در حالی که در CFD ها، کارگزاران ممکن است هزینه‌های اضافی اعمال کنند.
• مقررات: معاملات فارکس و CFD هر دو تحت نظارت ‌های قانونی قرار دارند، اما مقررات ممکن است در کشورهای مختلف متفاوت باشد.​

تفاوت معاملات CFD و فیوچرز

معاملات فیوچرز (آتی) و CFD هر دو ابزارهای مشتقه مالی هستند، اما تفاوت‌های مهمی دارند:

• پلتفرم معاملاتی: فیوچرز در صرافی‌های رسمی معامله می‌شود، در حالی که  CFDها معمولاً از طریق کارگزاران انجام می‌شوند.​
• ضامن: در فیوچرز، صرافی به‌عنوان ضامن عمل می‌کند، در حالی که در  CFDها، کارگزار نقش ضامن را دارد.​
• تعیین قیمت: قیمت فیوچرز توسط صرافی تعیین می‌شود، در حالی که قیمت  CFDها توسط کارگزار مشخص می‌گردد.​
• هزینه‌ های معاملاتی: فیوچرز شامل اسپرد و کمیسیون است، در حالی که  CFDها ممکن است تنها شامل اسپرد باشند.​
• نیاز به سرمایه: معاملات فیوچرز معمولاً به سرمایه بیشتری نیاز دارند، در حالی که  CFDها با سرمایه کمتری قابل انجام هستند.​
• لوریج: لوریج در فیوچرز کمتر است، در حالی که  CFDها لوریج بالاتری ارائه می‌دهند.

 

ویژگی‌ های معاملات CFD

• امکان معامله با لوریج:‌ به معامله‌گران اجازه می‌دهد با سرمایه کمتر، حجم بیشتری معامله کنند.
• سودآوری در بازارهای صعودی و نزولی: امکان کسب سود حتی در صورت کاهش قیمت دارایی.
• تنوع دارایی‌ های قابل معامله: از جمله سهام، ارزها، کالاها و شاخص‌ها.
• هزینه ‌های پایین‌ تر نسبت به خرید مستقیم دارایی: عدم نیاز به کارمزدهای سنتی خرید و فروش دارایی.

 

مزایای معاملات CFD

• دسترسی به بازارهای متنوع: امکان معامله در بازارهای مختلف از جمله سهام، کالاها و ارزها.​
• لوریج بالا: افزایش قدرت خرید با سرمایه کمتر.​
• امکان سود در بازارهای نزولی: کسب سود از کاهش قیمت‌ها با فروش استقراضی.​

معایب معاملات CFD

• ریسک بالای لوریج: امکان زیان بیشتر از سرمایه اولیه.​ می‌تواند منجر به زیان بیشتر از میزان سرمایه‌گذاری شده شود.
• عدم مالکیت دارایی: عدم برخورداری از حقوق مالکیت مانند دریافت سود سهام.​ معامله‌ گر مالک حقیقی دارایی نمی‌شود و فقط از نوسانات قیمتی سود یا زیان می‌برد.
• هزینه‌های نگه ‌داری: پرداخت هزینه‌های شبانه برای نگه‌داری موقعیت‌های باز.​ معامله‌ گر مالک حقیقی دارایی نمی‌شود و فقط از نوسانات قیمتی سود یا زیان می‌برد.

معاملات CFD در فارکس

در بازار فارکس، معاملات CFD بعنوان راهی برای کسب سود از نوسانات جفت‌ ارزها بدون خرید واقعی آن‌ها استفاده می‌شود. در این روش، معامله‌گر با استفاده از لوریج، می‌تواند حجم بالاتری از معاملات را مدیریت کند.

مثال عملی از معاملات CFD در فارکس

فرض کنید شما تصمیم دارید یک لات استاندارد (100,000 واحد) از جفت ‌ارز EUR/USD را معامله کنید. اگر کارگزار شما لوریج 1:50 ارائه دهد، مارجین موردنیاز شما به این صورت محاسبه می‌شود:

• ارزش کل معامله: 100,000 یورو
• مارجین موردنیاز: 100,000 × 2% = 2,000 یورو

با این روش، شما با 2,000 یورو، می‌ توانید موقعیتی به ارزش 100,000 یورو را کنترل کنید. اگر قیمت افزایش یابد، سود شما چند برابر خواهد شد، اما در صورت کاهش قیمت، زیان نیز به همان نسبت افزایش می‌یابد.

 

معاملات CFD در فارکس

معاملات قرارداد مابه‌ التفاوت (CFD) در بازار فارکس به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که از نوسانات قیمت جفت‌ارزها بدون نیاز به خرید فیزیکی ارزها کسب سود کنند. این نوع معاملات، در واقع، نوعی ابزار مشتقه است که به افراد اجازه می‌دهد در جهت افزایش یا کاهش قیمت‌ها در بازار فارکس، بدون اینکه صاحب دارایی واقعی باشند، سود یا زیان کسب کنند.

چگونه معاملات CFD در فارکس کار می ‌کند؟

در معاملات CFD فارکس، معامله‌گران به جای خرید و فروش جفت‌ارزها به‌طور واقعی، با کارگزار قراردادهایی امضا می‌کنند که تفاوت قیمت باز و بسته شدن یک جفت‌ارز را می‌پردازد. اگر پیش‌بینی معامله‌گر در مورد حرکت قیمت درست باشد، سود می‌کند و در غیر این صورت زیان می‌بیند.

برای مثال، فرض کنید شما یک جفت‌ارز EUR/USD را با استفاده از CFD معامله می‌کنید. اگر قیمت باز کردن 1.1000 و قیمت بسته شدن 1.1100 باشد، شما می ‌توانید از تفاوت قیمت (100 پیپ) سود کنید، حتی اگر دارایی فیزیکی نداشته باشید.

مزایای معاملات CFD در فارکس

• لوریج (Leverage): یکی از بزرگ‌ترین مزایای معاملات CFD، امکان استفاده از لوریج است. لوریج به شما این امکان را می‌دهد که با سرمایه‌ای کمتر از میزان واقعی، حجم معاملات بیشتری انجام دهید. مثلا اگر لوریج 1:100 باشد، می‌توانید با 1,000 دلار، 100,000 دلار معامله کنید.
• قابلیت معامله در هر دو جهت بازار (Long/Short): در بازار فارکس، با CFD می‌توانید هم از افزایش قیمت (خرید) و هم از کاهش قیمت (فروش) سود ببرید. این ویژگی به شما کمک می‌کند که حتی در بازارهای نزولی نیز سود کنید.
• عدم نیاز به مالکیت دارایی: در معاملات CFD، شما مالک واقعی ارزها نیستید. این بدین معناست که می‌توانید از نوسانات قیمت بهره‌مند شوید بدون اینکه نیاز به خرید واقعی دارایی داشته باشید.
• معاملات ۲۴ ساعته: بازار فارکس برای ۲۴ ساعت و ۵ روز هفته باز است و این ویژگی به شما اجازه می‌دهد که در هر زمانی که بخواهید معامله کنید.

معایب معاملات CFD در فارکس

• ریسک بالای لوریج: استفاده از لوریج ممکن است سود زیادی به همراه داشته باشد، اما همچنین می‌تواند منجر به زیان‌های سنگین نیز شود. اگر بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، ممکن است زیان‌های شما بیش از مقدار اولیه سرمایه‌گذاری شما باشد.
• هزینه ‌های شبانه: درصورتی که موقعیت باز داشته باشید و آن را برای مدت طولانی نگه دارید، ممکن است کارگزار شما هزینه‌هایی بابت نگهداری موقعیت در طول شب از شما دریافت کند.
• عدم مالکیت دارایی: در این نوع معاملات شما هیچ‌ گاه مالک دارایی اصلی نخواهید بود و این می‌تواند در مواردی که حق مالکیت دارایی‌ ها اهمیت دارد، یک محدودیت به حساب آید.

مثال عملی از معاملات CFD در فارکس

فرض کنید شما یک جفت ‌ارز EUR/USD را با قیمت 1.1000 خریداری کرده‌اید و کارگزار شما لوریج 1:100 ارائه می‌دهد. اگر قیمت جفت‌ارز به 1.1050 برسد، شما از 50 پیپ سود خواهید کرد. اگر هر پیپ معادل 10 دلار باشد، سود شما معادل 500 دلار خواهد بود. در عوض، اگر قیمت به 1.0950 برسد، شما 50 پیپ زیان خواهید کرد و معادل 500 دلار زیان خواهید داشت.

مشتقات لوریج‌دار مانند CFD (Contract for Difference) ابزارهایی هستند که به معامله‌گران این امکان را می‌دهند که با استفاده از اهرم (لوریج) به معاملات پیچیده‌تر و با سرمایه کمتر وارد شوند. این ابزارها می‌توانند سود یا زیان زیادی ایجاد کنند زیرا با مقدار کمتری از سرمایه، می‌توانید موقعیت‌های بزرگ‌تری بگیرید.

 

مشتقات لوریج‌ دار CFD

در این نوع معاملات، شما در واقع مالک دارایی‌ های واقعی نمی‌شوید، بلکه تنها تفاوت قیمت آن دارایی در زمان باز و بسته شدن معامله را معامله می‌کنید. اهرم (لوریج) به شما این امکان را می‌دهد که با استفاده از مبلغ کمی از سرمایه خود، تغییرات قیمت یک دارایی را در مقیاس وسیع ‌تری دنبال کنید.

ویژگی‌های کلیدی مشتقات لوریج‌ دار

• اهرم (لوریج): با اهرم می‌توانید با سرمایه کمتری موقعیت‌های بزرگ‌تر باز کنید. این ویژگی باعث می‌شود که حتی تغییرات کوچک در قیمت دارایی‌ها می‌تواند تاثیر زیادی روی سود و زیان شما بگذارد.
• رایج بودن در CFD: این نوع معاملات به طور گسترده در بازارهای مالی استفاده می‌شود، از جمله در بازارهای سهام، فارکس، کالاها و ارزهای دیجیتال.
• سود و زیان چند برابر: در معاملات لوریج‌دار، هم سود و هم زیان به نسبت بیشتری از مقدار سرمایه اولیه شما تغییر می‌کند. برای مثال، با لوریج ۱۰:۱، حتی یک تغییر کوچک در قیمت می‌تواند سود یا زیان بزرگی به همراه داشته باشد.

مزایا و معایب مشتقات لوریج ‌دار

مزایای مشتقات لوریج دار عبارتند از:‌

• امکان بهره‌ برداری از تغییرات قیمت با سرمایه کم.
• دسترسی به بازارهای مختلف.
• فرصت‌ های زیاد برای کسب سود در بازارهای نوسانی.

معایب مشتقات لوریج دار عبارتند از:

• ریسک بالای زیان به دلیل لوریج بالا.
• نیاز به مدیریت دقیق ریسک و استراتژی‌ های خاص.
• ممکن است زیان‌ های بزرگتر از سرمایه اولیه شما را تجربه کنید.

در نهایت، مشتقات لوریج‌ دار مانند CFD  برای افرادی که تجربه کافی در بازارهای مالی دارند و می‌توانند ریسک‌ های زیاد را مدیریت کنند، می‌تواند ابزار مناسبی برای کسب سود باشد. ولی برای مبتدیان، ممکن است این نوع معاملات به دلیل ریسک بالا مناسب نباشد.

مقایسه معاملات CFD با سایر روش‌های معاملاتی

ویژگی	معاملات  CFD	معاملات اسپات	معاملات فیوچرز
نیاز به مالکیت دارایی	❌	✅	❌
امکان استفاده از لوریج	✅	❌	✅
هزینه‌های معاملاتی	کم	بالا	متوسط
امکان معامله در بازار نزولی	✅	❌	✅

ریسک ‌های معاملات  CFD

معاملات CFD با وجود جذابیت‌هایی مانند اهرم (Leverage) و امکان کسب سود از هر دو جهت بازار (صعودی و نزولی)، دارای ریسک‌ های قابل توجهی است که باید به آن‌ها توجه کرد. در ادامه مهم ‌ترین ریسک‌ های این نوع معاملات را بررسی می‌کنیم:

ریسک اهرم (Leverage Risk)

CFD یک ابزار مالی اهرمی است، یعنی شما می‌توانید با مقدار کمی سرمایه، یک موقعیت معاملاتی بزرگ باز کنید. اگرچه این ویژگی سود بالقوه را افزایش می‌ دهد، اما زیان را نیز چند برابر می‌کند.
مثال: اگر شما با لوریج 10:1 معامله کنید، تنها 10٪  سرمایه واقعی را تأمین می‌کنید و بقیه را از کارگزار قرض می ‌گیرید. در صورتی که قیمت10٪  مخالف پیش‌بینی شما حرکت کند، کل سرمایه شما از بین می‌رود!

 

ریسک نقدینگی (Liquidity Risk)

• برخی از دارایی‌های CFD، مخصوصاً سهام شرکت‌های کوچک یا ارزهای دیجیتال کم‌ حجم، ممکن است نقدینگی کافی نداشته باشند. این یعنی:
• ممکن است نتوانید به سرعت موقعیت خود را ببندید.
• ممکن است مجبور شوید در قیمتی نامطلوب ‌تر معامله را ببندید.

نکته:  هنگام معامله CFD، باید دارایی‌هایی را انتخاب کنید که نقدینگی بالایی دارند، مثل شاخص ‌های بزرگ (S&P 500، DAX)  یا جفت ‌ارزهای اصلی (EUR/USD).

ریسک نوسانات (Volatility Risk)

• بازارهای مالی به شدت تحت تأثیر اخبار اقتصادی، سیاسی و حوادث غیرمنتظره هستند. اگر بازار نوسان شدیدی داشته باشد:
• ممکن است قیمت‌ها ناگهان تغییر کنند و باعث اسلیپیج (Slippage) شوند (یعنی معامله شما در قیمت موردنظر بسته نشود).
• ممکن است در حرکات ناگهانی قیمت، کل سرمایه خود را از دست بدهید.

مثال: در یک اعلامیه مهم اقتصادی مانند گزارش اشتغال آمریکا (NFP)، قیمت‌ها می‌ توانند در عرض چند ثانیه چندین درصد نوسان کنند که برای معامله ‌گران CFD با اهرم بالا بسیار خطرناک است.

ریسک بسته شدن حساب  (Margin Call Risk)

• به دلیل اهرم، اگر زیان‌های شما از سطح خاصی فراتر برود، کارگزار ممکن است حساب شما را ببندد.(Margin Call) این یعنی:
• ممکن است تمام سرمایه شما به دلیل عدم توانایی در تأمین وجه تضمین (Margin) از بین برود.
• حتی اگر بازار بعدا به نفع شما حرکت کند، دیگر در معامله حضور ندارید.

راه‌حل: همیشه از مدیریت سرمایه (Risk Management) استفاده کنید و با استاپ‌لاس (Stop-Loss) زیان‌های خود را محدود کنید.

ریسک هزینه‌های پنهان (Hidden Costs)

معاملات CFD ممکن است شامل هزینه‌ های مختلفی باشد که معامله‌گران معمولاً به آن‌ها توجه نمی‌کنند:

• کارمزد شبانه (Overnight Fees): اگر معامله را بیش از یک روز باز نگه دارید، کارگزاری از شما بهره شبانه دریافت می‌کند.
• اسپرد (Spread Cost) : تفاوت قیمت خرید و فروش دارایی که هزینه‌ای نامرئی برای معامله است.
• کارمزد‌های دیگر:  برخی کارگزاران هزینه‌های اضافی برای برداشت، انتقال وجه یا حتی عدم فعالیت دریافت می‌کنند.

نکته: قبل از معامله، باید ساختار هزینه‌های کارگزاری خود را بررسی کنید.

ریسک کارگزاری  (Broker Risk)

• در معاملات CFD، شما با کارگزاری طرف هستید، نه با بازار واقعی. بنابراین، اگر کارگزاری:
• معتبر نباشد، ممکن است با دستکاری قیمت‌ها به ضرر شما عمل کند.
• مشکلات مالی داشته باشد، احتمال ورشکستگی آن وجود دارد.

راه‌حل: همیشه از کارگزاری‌ های رگوله‌ شده و معتبر استفاده کنید.

ریسک شکاف قیمتی (Gap Risk)

• در برخی مواقع، بازارها با شکاف (Gap) باز می‌شوند، یعنی قیمت بعد از تعطیلی بازار با فاصله زیاد از قیمت قبلی باز می‌شود. در این شرایط:
• استاپ‌لاس (Stop-Loss) شما ممکن است عمل نکند و در قیمت بدتری بسته شود.
• ممکن است ضررهای سنگینی متحمل شوید.

مثال: اگر در روز جمعه معامله ‌ای باز داشته باشید، ممکن است روز دوشنبه بازار با شکاف قیمتی بزرگ باز شود که استاپ ‌لاس شما را بی‌ اثر کند.

 

چگونه ریسک معاملات CFD را کاهش دهیم؟

• مدیریت سرمایه: همیشه تنها درصد کمی از سرمایه خود را در یک معامله به کار بگیرید (مثلاً 1-2٪).
• استفاده از استاپ‌ لاس  (Stop-Loss): حتما حد ضرر مشخص کنید تا از ضررهای بزرگ جلوگیری شود.
• انتخاب کارگزار معتبر: کارگزار باید تحت نظارت سازمان ‌های مالی معتبر باشد.
• پرهیز از معاملات پرریسک در زمان اخبار مهم: در زمان انتشار اخبار اقتصادی بزرگ، از معامله پرهیز کنید.
• کنترل احساسات: طمع و ترس دو عامل اصلی زیان در CFD هستند؛ همیشه با برنامه معامله کنید.

سوالات متداول 

آیا معاملات CFD قانونی است؟

بله، اما قوانین و مقررات بسته به کشور و کارگزار متفاوت است.

آیا در معاملات CFD سود تضمینی وجود دارد؟

خیر، معاملات CFD دارای ریسک بالایی هستند و امکان زیان نیز وجود دارد.

آیا می‌توان معاملات CFD را در بازارهای دیگر به‌ جز فارکس انجام داد؟

بله، CFDها در سهام، شاخص‌ ها، کالاها و ارزهای دیجیتال نیز استفاده می‌شوند.

نتیجه‌ گیری

معاملات CFD یکی از ابزارهای مالی جذاب برای معامله‌ گران حرفه‌ ای است که بدنبال کسب سود از نوسانات بازار بدون نیاز به مالکیت دارایی هستند. با این‌حال، این روش دارای ریسک‌ های خاص خود است و مدیریت سرمایه و آگاهی از خطرات آن برای معامله ‌گران ضروری است. قبل از ورود به این بازار، بهتر است آموزش‌ های لازم را دیده و با استراتژی‌ های مدیریت ریسک آشنا شوید.

منابع

Investopedia – CFD Trading

FXStreet – What is CFD Trading