کارمزد در بازار سرمایه: کارمزدهای خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام

هر معامله ای که در بازار سرمایه انجام می شود دارای کارمزد مخصوص به خود می‎باشد. اینکه ورقه بهادار مورد معامله از چه نوعی باشد، معامله از نوع خرید یا فروش باشد و اینکه در کدام بازار (بورس، فربورس، بورس کالا و …) این معامله انجام شود، کارمزدها متفاوت خواهد بود. این کارمزد تنها به شرکت کارگزاری تعلق ندارد بلکه سازمان بورس ، شرکت مدیریت فناوری بورس، شرکت سپرده‎گذاری مرکزی و بورس مربوطه نیز در این کارمزد سهیم می‎باشند.

در ادامه با ذکر مثال به نحوه محاسبه نرخ کارمزد مربوط به رایج‎ترین نوع معاملات در بازار سرمایه می‎پردازیم: مثال، فرض کنید آقای احمدی به شرکت کارگزاری الف مراجعه نموده است و دستور خرید تعداد 10000 سهم شرکت ایران خودرو به قیمت روز را تکمیل نموده و به به مسئول پذیرش مشتریان کارگزاری ارائه نموده است. پس از واریز وجه به حساب کارگزاری، معامله‎گر کارگزاری این تعداد سهام را به قیمت هر سهم 1500 ریال برای آقای احمدی خیرداری نموده است. از آنجاییکه که سهام ایران خودرو در شرکت بورس ثبت شده است. محاسبات نرخ کارمزد این خرید به شرح زیر در حساب آقای احمدی ثبت می‎شود:

جدول کارمزدهای مربوط به خرید و فروش سهام و حق تقدم سهام در بورس اوراق بهادار تهران به شرح جدول زیر می‎باشد:

 

یعنی آقای احمدی برای خرید 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1500 ریال بایستی مبلغ 15069900 ریال به حساب کارگزاری واریز نماید و یا حساب ایشان در کارگزاری به این میزان بستانکار باشد. این مبلغ شامل 1500000 ریال (10000*1500) خالص قیمت خرید سهام مورد نظر و 69900 ریال کارمزد خرید می‎باشد.

پس از چند روز و با افزایش قیمت سهام ایران خودرو، آقای احمدی تصمیم به فروش سهام مورد نظر به قیمت 1700 ریال می ‎نماید. محاسبات نرخ کارمزد فروش سهام مورد نظر به شرح زیر می باشد:

 

 

یعنی از فروش 10000 سهم ایران خودرو به قیمت 1700 ریال مبلغ 17000000 ریال حاصل می‎شود که از این میزان، مبلغ 168810 ریال بابت کارمزد فروش کسر شده و مابقی به میزان 16831190 ریال به حساب آقای احمدی واریز شده و یا حساب ایشان در کارگزاری به همین مبلغ بستانکار می‎شود. همچنین در صورتیکه آقای احمدی قصد خرید و فروش سهام و یا حق تقدم سهام ثبت شده در فرابورس ایران را نماید، محاسبات کارمزد به شرح جدول زیر می‎باشد و محاسبات آن همانند توضیح ارائه شده در مثال فوق الذکر خواهد بود.

 

 

برای مشاهده جدول محاسبات کارمزد خرید و فروش انواع اوراق مشارکت، انواک صکوک، گواهی سپرده، قراردادهای آتی، واحدهای سرمایه گذاری انواع صندوق‎های سرمایه گذاری، انواع معاملات در بورس کالا، معاملات بلوکی و عمده و سایر معاملات، به پیوست کتاب (جدول سقف نرخ کارمزدها و خدمات در بازار سرمایه ایران) مراجعه نمایید.