انواع اوراق بهادار قسمت دوم
اوراق بهادار با نام و یا بی نامی هستند که به قیمت اسمی مشخص برای مدت زمانی معین توسط دولت، شهرداری، شرکت های دولتی و خصوصی و برای تامین اعتبار طرح های عمرانی در کشور منتشر می شوند. این اوراق سودی تضمین شده دارند که در نتیجه جزء اوراق کم ریسک دسته بندی می شوند. با توجه به رابطه مستقیم ریسک و بازده، به همان نسبت که ریسک این اوراق کمتر از سهام عادی است بازده آنها نیز به مراتب کمتر می باشد. سود این اوراق تضمین شده و معاف از مالیات بوده و اغلب دارای پرداخت های یک ماهه یا سه ماهه هستند.
صکوک
اصطلاح صکوک بر گرفته از واژه عربی صک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می شود. ابزارهای مالی اسلامی یا همان صکوک، اوراق بهادار با ارزش مالی یکسان و قابل معامله در بازارهای مالی هستند که بر پایه یکی از قراردادهای مورد تایید اسلامی طراحی شده اند و دارندگان اوراق بصورت مشاع مالک یک یا مجموعه ای از دارایی ها و منافع حاصل از آنها می باشند.
صکوک ابزار نوبتی است که در کشورهای اسلامی به جای اوراق قرضه بکار گرفته می شود. این اوراق مبتنی بر دارایی با درآمد ثابت یا متغییر قابل معامله در بازار ثانویه و بر اساس اصول شریعت است. صکوک به انواع مختلفی تقسیم می شوند که در ادامه به صورت مختصر توضیح داده می شوند:
صکوک اجازه : یکی از انواع اوراق بهاداری که می توان برای سرمایه گذاری خریداری شود، صکوک اجازه است. معمولا شرکت های بزرگی که به مشکل مالی بر می خورند با تاسیس یک شرکت ثانویه، بخشی از دارایی (مثلا املاک خود) را به صورت صوری به این شرکت می فروشند و خودشان این اموال را از این شرکت اجازه (به شرط تملک) می کنند. شرکت دوم بخشی از این ملک را به صورت چندین سهم در بورس می فروشد و فایده اش برای خریدار این است که در اجازه بها شریک می شود و پس از پایان مدت اجاره هم سهمش را پس می دهد و اصل پولش را پس می گیرد.
در واقع در صکوک اجاره حق استفاده از منابع یک دارایی یا مجموعه ای از دارایی ها، در قبال اجاره بها از مالک به شخص دیگری منتقل می شود. مدت قرارداد اجاره هم مشخص است و می توان اجازه بها را در ابتدای دوره، انتهای دوره، با سررسیدهای ماهانه، فصلی یا سالانه پرداخت کرد. در اوراق اجاره حق استفاده از منابع یک دارایی یا مجموعه ای از دارایی ها در قبال دریافت اجاره بها از مالک به شخص دیگر (بانی) منتقل می شود. به عبارت دیگر دارندگان اوراق اجاره مالکان دارایی مورد اجاره می باشند که به بانی واگذار گردیده است.
اوراق بهاداری است که بر اساس قرارداد قرض بدون بهره منتشر می شود و به موجب آن قرارداد، ناشر اوراق به میزان ارزش اسمی آنها به دارندگان اوراق بدهکار است و بایستی در سر رسید به آنان بپردازد.
قرارداد فروشی است که به موجب آن فروشنده، قیمت تمام شده کالا، اعم از قیمت خرید و هزینه های حمل و نگهداری و سایر هزینه های مربوطه را به اطلاع مشتری می رساند. سپس با افزودن مبلغ یا درصدی به عنوان سود، به وی می فروشد. این اوراق بازدهی ثابت داشته و قابل فروش در بازار ثانوی می باشند.
اورق منفعت سند مالی بهاداری است که بیانگر مالکیت دارنده آن بر مقدار معین خدمات یا منافع آینده از یک دارایی با دوام است که در ازای پرداخت مبلغ معینی به وی منتقل شده است. مانند گواهی حق اقامت در هتل معین برای روز معین، حق استفاده از خدمات آموزشی دانشگاه برای ترم با سال معین، حق استفاده از یک ساعت پرواز برای مقصد معین و حق استفاده از خدمات حج یا عمره برای سال معین.
